Opublikowano: 02 luty 2014

Odsłony: 34107

  W sobotę 11 stycznia 2014 roku, w Malej Auli Uniwersytetu Rzeszowskiego odbyła się uroczystość z okazji 40 - lecia Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej. Została ona zorganizowana przy okazji eliminacji okręgowych tejże Olimpiady. Impreza składała się z dwóch części. W pierwszej z nich rozpoczętej o godzinie 9.00 wyróżniono grono najlepszych uczestników etapu szkolnego rywalizacji. W drugiej, mającej miejsce od godziny 11.00  uhonorowano najbardziej zasłużone osoby i instytucje.

        Pierwszą część uroczystości przeznaczono na uhonorowanie najlepszych uczestników eliminacji szkolnych. Wyróżnionych zostało 21 spośród 60 uczestników etapu okręgowego. Każdy z wyróżnionych uczniów otrzymał dyplom oraz nagrodę książkową w postaci podręcznika akademickiego do dziejów współczesnych Polski. Czwórka najlepszych, szóstkowych olimpijczyków dodatkowo otrzymała nagrodę w postaci książki autorstwa J. Ślęzak Konflikt bliskowschodni w okresie zimnej wojny w świetle karykatur ze „Szpilek” i „Muchy” oraz ufundowane przez rzeszowski zarząd PCK wyróżnienia specjalne. Każdy z wyróżnionych otrzymał ponadto gadżety w postaci kalendarzy, kubków, notesów, długopisów czy albumów. W trakcie uroczystościnagrodzono Marka Mierzwę i Wojciecha Kołłątaja – uczniów LO  w Rudniku nad Sanem, Andrzeja Bundyrę z LO w Lubaczowie;  Małgorztę Szwarc i Jacka Mainardi z I Społecznego LO w Tarnobrzegu; Macieja Korkosza i Bartosza Rycerza z LO s.s. Prezentek w Rzeszowie;  Marię Hamelę i Mariusza Idzika z I LO w Dębicy; Aleksandrę  Lonczak z  I LO w Mielcu; Jakuba Szyńca z ZS NR 1 w Sanoku; Karolinę Kornagę z ZS Licealnych w Ustrzykach Dolnych; Bartłomieja Ślempa z I LO w Rzeszowie; Mateusza Kucaba z II LO w Łańcucie; Daniela Barczaka i Szczepana Bema z II LO w Rzeszowie; Dominikę Guzik, Konrada Słomianę i Piotra Zyzańskiego z I LO w Krośnie; Krystiana Propolę z ZS Nr1 w Rzeszowie oraz Joannę Bolanowską z LO w Rymanowie. Uroczyste wręczenie nagród przeprowadzili przewodniczący KO OH Andrzej Bonusiak i sekretarz KO OH Elżbieta Biesiadecka. Po wręczeniu nagród olimpijczycy przeszli do sal, w których rozpoczęli pisemny etap eliminacji okręgowych. W tym roku opracowywane były odpowiedzi na następujące zagadnienia: 1. Państwo rzymskie pod rządami dynastii Antoninów-złoty wiek cesarstwa? 2. Chrześcijańska Europa wobec islamu od VIII do XV w. 3.Walka o dominium Maris Baltici od XVI do XVIII w.4. Wiosna Ludów w Europie- próba bilansu. 5. Bliski Wschód w latach1945-1990- źródła i charakter konfliktów. 6. Rola izby wyższej w dziejach polskiego parlamentu od XV w.

            W trakcie kiedy uczniowie pisali, ich nauczyciele i opiekunowie oraz zaproszeni goście uczestniczyli w drugiej części uroczystości. Jej celem było wyróżnienie najbardziej zasłużonych nauczycieli i szkół, a także uhonorowanie pracowników Instytutu Historii, którzy pełnili funkcję egzaminatorów i "poprawiaczy" prac pisemnych. Również w tej części podziękowano za wsparcie i opiekę wszystkim przyjaciołom (instytucjonalnym i prywatnym) Olimpiady, dzięki którym możliwa była i jest jej organizacja.

W tym celu przygotowane zostały specjalne wyróżnienia, które wręczono w trakcie uroczystości. Nagrodami uhonorowanych zostało (kilkadziesiąt) szkół oraz tyleż osób. Dla placówek oświatowych przygotowane zostały specjalne dyplomy oraz nagrody książkowe, natomiast wyróżnione osoby uhonorowane zostały dyplomami i plakietami okolicznościowymi, zaprojektowanymi specjalnie na tę okazję przez dziekana Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego prof. Jerzego Kierskiego.

Wyróżnienia wręczali JM Prorektor Uniwersytetu Rzeszowskiego ds. Nauki prof. dr hab. Sylwester Czopek oraz Przewodniczący Komitetu Okręgowego Olimpiady Historycznej w Rzeszowie dr hab. prof. UR Andrzej Bonusiak. Dyplomami i plakietami uhonorowano: dr hab. prof. URJózefa Półćwiartka, mgr Annę Staruch, mgr Janinę Wątor, mgr Danutę Winiarską, dr hab. prof. UR Alojzego Zieleckiego,  dr hab. prof. UR Mariana Stolarczyka, prof. dr hab. Jerzego Motylewicza, dr Jerzego Horwata, dr Beatę Lorens, dr Beatę Blahaczek, dr Jerzego Kuzickiego, prof. dr hab. Włodzimierza Bonusiaka, prof. dr hab. Zdzisława Budzyńskiego, prof. dr hab. Jana Kwaka, dr Józefa Świebodę, mgr Danutę Kalisz, mgr Krystynę Ramocką, dr Edytę Czop, dr hab. prof. UR Pawła Gratę, dr hab. prof. UR Jolantę Kamińską-Kwak, ks. prof. dr hab. Stanisława Nabywańca, ks. dr hab. Sławomira Zabraniaka, dr Leszka Poniewozika, dr Agnieszkę Kawalec, dr Danutę Pustelak, dr Piotra Berdowskiego, dr Wojciecha Kwiecińskiego, dr Wiolettę Zawitkowską, dr Rafała Czupryka, dr Zbigniewa Lenarta, dr Renatę Trawkę, dr hab. Szczepana Kozaka, Barbarę Sowę , mgr Damiana Knutla, mgr Tadeusza Ochenduszkę, mgr Mariusza Dulibana, mgr Ryszarda Pizuna, mgr Grzegorza Kobylskiego, mgr Henryka Dugiełłę, mgr Piotra Chmielowca.

     Doceniono również kilkadziesiąt szkół ponadgimnazjalnych z terenu całego Podkarpacia. Wśród nich znajdowały się:  I Liceum Ogólnokształcące im. J. Słowackiego w Przemyślu, I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Jarosławiu, Liceum Ogólnokształcące  im. T. Kościuszki w Lubaczowie, II Liceum Ogólnokształcące im. M. Skłodowskiej-Curie w Sanoku, Zespół Szkół Nr 1 w Sanoku, Liceum Ogólnokształcące im. gen. W. Andersa w Lesku, Liceum Ogólnokształcące im. S. Wyspiańskiego w Rymanowie, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Króla Władysława Jagiełły w Przeworsku, Zespół Szkół Licealnych im. J. Piłsudskiego w Ustrzykach Dolnych, I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle, I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie, I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w  Krośnie, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 5 im. II Armii Wojska Polskiego w Krośnie, Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Kopernika w Tarnobrzegu, I Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Hetmana J. Tarnowskiego w Tarnobrzegu, Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Komisji Edukacji Narodowej w Stalowej Woli, Akademickie Liceum Ogólnokształcące w Rzeszowie, I Liceum Ogólnokształcące im. ks. S. Konarskiego w Rzeszowie, II Liceum Ogólnokształcące im. płk. L. Lisa-Kuli w Rzeszowie, III Liceum Ogólnokształcące im. C. K. Norwida w Rzeszowie,  IV Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Rzeszowie, Liceum Ogólnokształcące Sióstr Prezentek im. Jana Pawła II w  Rzeszowie, Zespół Szkół Nr 1 im. A. Towarnickiego w  Rzeszowie, I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy, II Liceum Ogólnokształcące im. ks. J. Twardowskiego w Dębicy, II Liceum Ogólnokształcące im. J. Korczaka w Łańcucie, I Liceum Ogólnokształcące im. S. Konarskiego w Mielcu, II Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w  Mielcu, Liceum Ogólnokształcące w Rudniku nad Sanem, Zespół Szkół im. I. Łukasiewicza w Nowej Sarzynie.

Nagrody odbierali znajdujący się na sali przedstawiciele poszczególnych szkół.

      Ponadto w podziękowaniu za dotychczasową pomoc i współpracę, przedstawiciele KOOH wręczyli pamiątkowe plakiety Rektorowi UR Sylwestrowi Czopkowi, Podkarpackiemu Kuratorowi Oświaty Jackowi Wojtasowi i  Prezesowi Rzeszowskiego Oddziału PTH Wacławowi Wierzbieńcowi.

Zorganizowanie uroczystości było możliwe dzięki wsparciu otrzymanemu z różnych źródeł. W tym miejscu organizatorzy pragną podziękować: władzom uczelnianym za ufundowanie dyplomów i plakiet oraz nagród książkowych dla młodzieży uczestniczącej w etapie szkolnym Olimpiady; zarządowi rzeszowskiego oddziału PTH za pomoc finansową oraz przekazanie 18 nagród książkowych dla szkół; zarządowi rzeszowskiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża za przekazanie kompletu wyróżnień dla czwórki najlepszych olimpijczyków etapu szkolnego; zarządowi Fundacji Rzeszowskiego Ośrodka Akademickiego za przekazanie 75 nagród książkowych dla szkół oraz osobom skupionym wokół pp. Zbigniewa Lenarta, Dariusza Popka, Stanisława Zaborniaka za pomoc rzeczową i finansową. Fundacji Banku Zachodniego WBK , która w ramach programu „Santander Universidades” sfinansowała poczęstunek oraz  cukierni „Teodora” z Kraczkowej za podarowane wypieki. Na zakończenie warto zauważyć, iż patronatem medialnym uroczystość objęło Polskie Radio Rzeszów.

            Olimpiada Historyczna ma już niemałą tradycję. Od samego początku była ona organizowana w Rzeszowie. Przez 33 lata (najdłużej w Polsce) Przewodniczącym Komitetu Okręgowego był em. prof. UR dr hab. Józef Półćwiartek. Po nim funkcję tę przejął dr hab. prof. UR Andrzej Bonusiak. Sprawną działalność Komitet zawdzięczał w znacznej mierze swoim sekretarzom, pierwszą z nich była mgr Anna Staruch, którą po kilku latach zastąpiła mgr Janina Wątor, a następnie mgr Danuta Winiarska. Obecnie czwarty rok funkcję tę pełni dr Elżbieta Biesiadecka. Sprawna i stabilna działalność Komitetu Okręgowego była w znacznej mierze możliwa dzięki stałej (choć nigdy niesformalizowanej) współpracy z Instytutem Historii (najpierw Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, a następnie Uniwersytetu Rzeszowskiego). Znakomita współpraca pomiędzy nimi trwa do dnia dzisiejszego. Z przyczyn oczywistych (Olimpiada organizowana jest pod patronatem Polskiego Towarzystwa Historycznego) stałe wsparcie otrzymuje on również ze strony rzeszowskiego oddziału PTH, na którego czele stoi obecnie dr hab. prof. UR Wacław Wierzbieniec.

            Komitet Okręgowy zawsze mógł liczyć na wsparcie Kuratorium oraz nauczycieli metodyków z terenu południowo - wschodniej Polski (starego i nowego województwa rzeszowskiego / podkarpackiego). W jego prace włączali się nauczyciele - praktycy z różnych placówek oświatowych, którzy nie tylko przygotowywali młodzież do czynnego uczestniczenia w kolejnych etapach rywalizacji, ale również uczestniczyli w działalności komisji egzaminacyjnych na szczeblu okręgowym. W tym miejscu trzeba koniecznie podkreślić wysiłek dziesiątek i setek nauczycieli, którzy przez minionych czterdzieści lat przygotowywali uczniów do udziału w rywalizacji i z pasją popularyzowali historię wśród młodzieży.

            Według szacunkowych obliczeń w ciągu minionych czterdziestu lat, z terenów województwa podkarpackiego, w Olimpiadzie na szczeblu szkolnym wzięło udział ponad 12000, a w etapie okręgowym około 4000 uczniów. Kilkuset z nich zostało zakwalifikowanych do udziału w etapie centralnym, wielokrotnie zajmując miejsca w ścisłej czołówce. Biorąc pod uwagę tylko lata 2001 - 2013 jedenastu uczniów zajmowało miejsca od 1 do 4. W tym okresie 1 miejsce zdobył Jacek Wasilewski z I LO w Sanoku (naucz. Andrzej Olejko, 27 OH), Magdalena Dąbrowska z IV LO w Rzeszowie (naucz. Anna Ździebło, 35 OH) i Grzegorz Surmaz I LO w Krośnie (naucz. Beata Wygonik-Wronka, 39 OH); drugie miejsce Marcin Damek z I LO Rzeszów (naucz. Wojciech Pietryka, 35 OH); Grzegorz Szudy z I LO w Rzeszowie ( naucz. Zbigniew Jakubowski, 30 OH); Rafał Zawisza z LO ss. Prezentek w Rzeszowie (nauczyciel Piotr Chmielowiec, 33 OH); drugie  miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Parlamentaryzm w Polsce organizowanym w ramach Olimpiady Historycznej – zajęła Agata Wójcikiewicz z I LO w Rzeszowie ( naucz. Tadeusz Ochenduszko, 28 OH) oraz trzecie miejsce Jakub Wawrzczak z II LO w Łańcucie (naucz. Mariusz Duliban, 30 OH). Z kolei trzecie olimpijskie miejsce zdobyła  Paulina Janusz z I LO w Krośnie (naucz. Paweł Zygarowicz, 38 OH); 4 miejsce Aleksandra Bugajska z I LO w Krośnie (naucz. Beata Wygonik-Wronka, 39 OH) oraz Patryk Wrażeń z LO im. KEN w Stalowej Woli (naucz. Małgorzata Bieniek, 36 OH).

Niespełna po tygodniu od części pisemnej XL Olimpiady Historycznej, odbyła się część ustna. Wzięło w niej udział 27 najlepszych olimpijczyków, czyli tych, którzy z pracy otrzymali co najmniej ocenę dobrą. Wszyscy uczestnicy tej części eliminacji zostali wyróżnieni nagrodami przekazanymi przez Polskie Radio Rzeszów, które również ufundowało specjalną statuetkę dla długoletniego Przewodniczącego Komitetu Okręgowego prof. Józefa Półćwiartka.

Druga część rywalizacji odbywała się przed czterema komisjami egzaminacyjnymi. Olimpijczycy musieli odpowiedzieć na trzy pytania: z zakresu wybranej specjalności,  z programu poszerzonej historii oraz z tematyki pięciu wybranych lektur W wyniku postępowania egzaminacyjnego wyłonionych zostało troje finalistów: Aleksandra Lonczak z I LO w Mielcu (naucz. Piotr Babula), Marek Mierzwa z LO w Rudniku nad Sanem (naucz. Tomasz Sudoł) i Kamil Witowski z II LO w Łańcucie (naucz. Mariusz Duliban) , którzy bezpośrednio zakwalifikowali się do eliminacji centralnych. Dalszych jedenaście  osób ma szanse zostać zakwalifikowanymi do ostatniego etapu Olimpiady decyzją Komitetu Głównego Olimpiady. Są to: Mateusz Gemra i Paweł Kijanka z I LO w Przemyślu; Bartosz Rycerz i Paweł Zioło z LO s.s. Prezentek w Rzeszowie; Małgorzata Szwarc z I Społecznego LO w Tarnobrzegu;  Adrian Pałacki z ZSO w Tarnobrzegu; Tomasz Szawłoga z I LO w Jarosławiu oraz Wojciech Rysz, Konrad Słomiana, Wojciech Sobieraj i Piotr Zyzański z I LO w Krośnie.

Elżbieta Biesiadecka

Andrzej Bonusiak